Декреттік демалыстағы аналар үшін ең басты міндеттердің бірі- қаржы жағын дұрыс жоспарлау жəне баланың салауатты əрі үйлесімді дамуы үшін барлық қажеттіліктерін қамтамасыз ету. Жас анаға мемлекет тарапынан қандай көмек күтуге болады? Декреттік жәрдемақыдан бөлек 2014 жылдың қаңтарынан бері Қазақстанда бала күтімі бойынша демалыста болған əйелдерге міндетті зейнетақы жарнамаларын субсидиялау жүйесін енгізді. Бала босанғандағы бюджеттік субсидия дегеніміз не екенін жəне ол қандай жүйе арқылы төленетіндігін, бала күтімі кезінде субсидияның дұрыс есептелінуін біздің мақаладан оқыңыз.
Бала туылуына байланысты бюджеттік субсидия дегеніміз не?
Əуелі Қазақстандағы бюджеттік субсидия балалардың туылуын түсінуге қандай мүмкіндік береді соны анықтап алайық. Субсидия термині - демеу қаржы. Мерзімді субсидия бұл бала үшін мемлекет ұсынған ақшалай көмек болып табылады. Яғни ананың бала туылғаннан кейін ақшалай көмек алатынына сенімді болуы.
Қазақстанда босану кезінде берілетін сыйақы қандай?
Қазакстан Республикасының Заңына сәйкес "Балалы отбасыларға мемлекеттік қолдау туралы", төлемдер қарастырылған:
- (Жұмыс басты жəне жұмыссыз əйелдер үшін) баланың тууына арналған мемлекеттік біржолғы тұрақты жəрдемақы
- Бала күтімі бойынша ай сайынғы əлеуметтік төлемдер бала бір жасқа толғанша төленеді (жұмыссыз əйелдер үшін)
- Бала күтімі бойынша ай сайынғы əлеуметтік төлемдер бала бір жасқа толғанша төленеді (жұмыс істейтін əйелдер үшін)
- Жүктілік және босану салдарынан табысынан айырылу бойынша бір жолғы əлеуметтік төлем (жұмыс істейтін əйелдер үшін)
Айлық бюджеттік субсидияларды қалай есептейді?
Зейнетақы жарналарын төлеу төмендегідей жүзеге асырылатын болады: табыстың орташа айлық сомасының міндетті зейнетақы жарналары 10% құрады: нысанды есептеу арқылы əлеуметтік аударымдардан 4% есепке алынып, ал 6% мемлекеттік бюджеттен қамтамасыз етілетін болады. Бұған мысал қарастырып көрейік: жас ана босанғанға дейін 100 мың теңге жалақыға бақытты болады.
Əр ай сайын оның зейнетақы шотына "Қапал" деген осы сомасының 10 пайызы яғни 10 000 теңгені құрайды. Ол декреттік демалысқа шыққанда оның ай сайынғы балаға қамқорлық жəрдемақысы бір жылға дейін 40 000 теңге (жалақы 40 пайыз) мөлшерін құрады. Айлық ГНПФ бұл сомадан 4000 теңгеге дейін шегеріледі. Бірінші жылы босанғаннан кейінгі əйелдің зейнетақы шотын ай сайын 10 000 теңгеге дейін толықтыру үшін мемлекет тағы 6000 теңге қосады. Жылына жас анаға арналған зейнетақы шоты субсидия есебінен бюджеттен 72 000 теңгеге өсті (6 000 теңге 12 айға көбейтіледі).
Ескерту: Мемлекеттік субсидиялар үшін оларды есептеу орындау үшін кез-келген құжаттарды жинау жəне басқа жерге апару қажет емес. Баланы бір жасқа дейін күтуге арналған субсидия əйелдің зейнетақы есебіне автоматты түрде есептелініп түседі.
